Umwaka wa 2025 urahinduka impinduka z'umutekano wa interineti. Ubwitonzi bw’iterabwoba, bufatanije n’ibikorwa remezo by’ibigo, byashizeho ibihe aho ibyago byahagaritse rimwe na rimwe kandi bigahoraho. Ntabwo tuvuga ibyabaye mu bwigunge, ahubwo ni ubukangurambaga buhoraho kandi bujyanye no kurwanya imihindagurikire y'ikirere bukoresha imbogamizi zose zishoboka, uhereye ku mbuga nkoranyambaga zishingiye ku mibereho (gutera amacumu), binyuze mu bitero bitangwa, kugeza ku iterabwoba rikomeje (APTs) hamwe n'incungu zishobora gukwirakwira mu buryo butagaragara.
Igisubizo gakondo, gishingiye ku kwirwanaho n'ibikorwa bifatika nyuma yukuri, bishaje. Ibigo bigomba kwimuka muburyo bushyigikiwe nubwenge buhoraho bwo guhuzagurika, bushobora kumenya ibikorwa bibi mugihe nyacyo kandi bushingiye kubimenyetso bifatika.
Ni muri urwo rwego, hari ibibazo bitanu by'ingenzi bizagaragaza intsinzi cyangwa gutsindwa kw'igikorwa cy'umutekano mu 2025, aribyo:
1 - Kurenza urugero kubimenyesha bidafite akamaro: Ingano yamakuru yumutekano yatanzwe nibikoresho nka SIEM, EDR, na firewall ni nini. Raporo yakozwe na Gartner, ikigo cy’ubushakashatsi n’ubujyanama, 75% by’ibi bitekerezo ni byiza cyangwa ntaho bihuriye. Ikibazo ntabwo ari umunaniro wisesengura gusa, ahubwo ibyago nyabyo byikibazo gikomeye cyatakaye murusaku.
Isosiyete ihuza sisitemu yo gukomeza gusezerana irashobora gusanga hafi 80% yibimenyesha SIEM bitagaragaza iterabwoba nyaryo. Mu kuyungurura no gushyira imbere ibyabaye bijyanye, birashoboka kugabanya impuzandengo yigihe cyo gusubiza kugeza kuri kimwe cya kabiri. Ibi birerekana ko urugamba rutagenewe amakuru menshi, ahubwo ni amakuru yujuje ibyangombwa.
2 - Kubura kugaragara kwukuri: Guhindura imibare byahinduye igitekerezo cya perimetero. Uyu munsi, hejuru yibitero harimo ibikoresho bigendanwa, ibidukikije byigicu, aho bigarukira, hamwe nuruvange. Ibikoresho gakondo, byashizweho kugirango bikurikirane imipaka ihamye, binanirwa gutahura urujya n'uruza, gucana, cyangwa guhuza ubwenge kubuyobozi no kugenzura seriveri.
Ubushakashatsi bwakozwe n'ikigo cya Ponemon, ikigo cyigenga cy’ubushakashatsi, cyerekanye ko 56% by'amakuru atubahirizwa biterwa no kunanirwa kugaragara no kubona ubushobozi bwihuse bwo gusubiza. Igisubizo kiri muburyo bwo gukurikirana itumanaho ryose ryitumanaho, hatitawe ku nkomoko cyangwa aho ryerekeza, ryemerera kumenya imyitwarire idasanzwe mbere yuko biba ibintu bikomeye.
3 - Ibura ry’inzobere zujuje ibyangombwa: Igihombo ku isi cy’inzobere mu bijyanye n’umutekano wa interineti kirenga miliyoni 3.5, nk’uko ikigo cy’ubushakashatsi cyinzobere mu bijyanye n’ikoranabuhanga kibitangaza. Uku gucika intege bivuze ko ibigo byinshi bikorana namakipe yagabanijwe kandi aremerewe, byongera ibyago byamakosa no gutinda.
Mugukoresha uburyo bwo gutahura no gushyira imbere iterabwoba nyaryo, birashoboka kugabanya umuvuduko. Amashyirahamwe yakoresheje ubwenge bwubwumvikane buke arashobora gutanga raporo yo kugabanuka kugera kuri 60% mugihe cyo gusubiza, kubohora abakozi kugirango bakore ingamba.
4 - Ibikoresho bidashyikirana hagati yabyo: Mu rwego rwo kwikingira, ibigo bikusanya ibisubizo bitandukanye: SIEM, EDR, DLP, antivirus, firewall, na NDR, ariko hatabayeho kwishyira hamwe, ibyo bikoresho bikora silos zamakuru zibangamira isano yibyabaye no gutinza ibyemezo.
Urufunguzo ruri muri platifomu ishoboye kuvuka kavukire hamwe nibidukikije bihari, nka Splunk, QRadar, Elastic, Palo Alto, Fortinet, Checkpoint, na SOARs. Muri ubu buryo, umutekano ureka kuba mozayike idacitse kandi itangira gukora nkikinyabuzima kimwe, hamwe namakuru ahoraho yamakuru hamwe nibisobanuro bisangiwe.
5 - Igisubizo cyibisubizo byukuri: Ahari ikibazo gikomeye cyane ni uburyo butagaragara. Nabonye ko mubigo byinshi, igihe cyo kugereranya iterabwoba rikomeye kirenze iminsi 200. Uku gutinda mubyukuri ni ubutumire kubateye kugirango bakoreshe byimazeyo ibikorwa remezo byangiritse.
Hamwe nubwenge buhoraho bwo gusezerana, iyi idirishya irashobora kugabanuka kugeza munsi yiminota itanu. Itandukaniro ntabwo ari tekiniki gusa, ni stratégie. Kumenya hafi-ako kanya ntibigabanya ibyangiritse gusa ahubwo binemerera igitero kuba mbere yuko gitanga ingaruka zemewe, imari, nicyubahiro.
Niki umutekano wa cyber usaba muri 2025
Gutsinda ibyo bibazo bisaba ibirenze ikoranabuhanga; bisaba guhindura imitekerereze. Birakenewe gufata uburyo bwo kwirwanaho bukuraho urusaku, ugashyira imbere ibyabaye rwose no guta ibyiza; iremeza neza neza, utitaye ku mutungo n’abakoresha biherereye; gutezimbere abakozi muburyo bwo gutangiza inzira no kubohora inzobere kubikorwa byingenzi; ihuza urusobe rwibidukikije rwumutekano muguhuza ibikoresho byo gusubiza hamwe; kandi ikomeza kuba maso, igabanya idirishya ryerekana kuva kumezi niminota.
Muri 2025, ubushobozi bwo gutahura, gusobanukirwa, no gukora byihuse imbere yiterabwoba ntabwo aribyiza byo guhatanira amarushanwa, nibisabwa kugirango umuntu abeho. Ibigo byumva ibi ntabwo bizarindwa gusa uko ibintu bimeze ubu, ahubwo byiteguye ibizaza.
Wilson Piedade ni Umuyobozi mukuru ushinzwe ubucuruzi mu itsinda rya Oakmont, yibanda ku guteza imbere imishinga mishya y’ubucuruzi n’ubufatanye kugira ngo agere ku ipiganwa kandi agere ku bisubizo byiza.

