Cicha rewolucja w płatnościach właśnie zyskała nowy rozdział: Pix Automático, które oficjalnie wystartowało i rozpocznie działalność 16 czerwca. Wraz z nim, ostatecznie potwierdziła się teza, której broniliśmy od momentu ogłoszenia nowości: nie chodziło o likwidację boleto (potwierdzenia płatności), ale o zastąpienie starego i problematycznego automatycznego systemu debetowego.
To rozróżnienie ma znaczenie. Przez ponad dwie dekady polecenie zapłaty było niesłusznie realizowaną obietnicą wygody. Teoretycznie miało ono umożliwiać opłacanie rachunków za prąd, wodę, gaz, telefon czy abonament jednym kliknięciem, albo wcale. W praktyce jednak nigdy nie zbliżyło się do stania się masową metodą płatności. Tylko 11% odbiorców usług komunalnych korzystało z polecenia zapłaty, a w segmentach o niższych dochodach stawka jest jeszcze niższa.
Przyczyny są łatwe do zrozumienia: zaufanie do firmy rozliczeniowej zawsze było niskie. Konsumenci doświadczyli już wielu negatywnych sytuacji z niewłaściwymi opłatami, trudnymi anulowaniami i brakiem przejrzystości w pobieranych kwotach. Wpływ tych doświadczeń nie ogranicza się do jednego sektora: ktoś, kto miał problem na przykład z firmą telefoniczną, ma tendencję do przenoszenia tej nieufności na inne usługi. To pomaga wyjaśnić, dlaczego tak wiele osób unika automatycznego obciążania nawet podstawowych rachunków, takich jak prąd i woda. Dochodzi do tego tzw. krańcowa skłonność do konsumpcji pojedynczo, gdzie konsumowane są wszystkie zarobione pieniądze, wymagając od użytkownika autonomii w decydowaniu, co może, a czego nie może zapłacić w danym miesiącu. Automatyczne obciążanie nigdy nie rozwiązało tego problemu w odpowiedni sposób.
Dlatego od momentu wprowadzenia Pix w 2020 roku wielu ekspertów, w tym my, argumentowało, że funkcja płatności cyklicznych będzie ostatecznym ciosem dla polecenia zapłaty, a nie dla pokwitowań bankowych, jak wielu się spodziewało. Umożliwiłaby ona planowanie regularnych płatności z większą kontrolą, większą przejrzystością, a przede wszystkim lepszą interoperacyjnością między płatnikiem a odbiorcą. Teza ta urzeczywistniła się 4 października, podczas wydarzenia Pix Connection, zorganizowanego w São Paulo przez Bank Centralny.
Udział firm takich jak GloboPlay, Amazon, OLX i Mercado Pago wśród pierwszych, które wdrożyły Pix Automático, świadczy o wiodącej roli e-commerce w tej nowej fazie płatności. W przypadku przedsiębiorstw użyteczności publicznej oczekuje się wzrostu liczby automatycznych płatności za pomocą Pix, ale analitycy branżowi szacują, że wzrost ten nie powinien przekroczyć 5%. Większość konsumentów nadal preferuje potwierdzenia bankowe, co wzmacnia ograniczenia strukturalne wciąż obecne w tym segmencie.
Model ten rozwiązuje prawdopodobnie największy problem na rynku: integrację między odbiorcami a odbiorcami płatności. Tradycyjny system automatycznego obciążania rachunków opiera się na umowach z bankami, co wiąże się z wysokimi kosztami i ograniczoną elastycznością. Pix Automático jest z założenia bardziej demokratyczny: konsument musi jedynie autoryzować cykliczne płatności. Zmienia to logikę wejścia nowych graczy do ekosystemu, a także przyspiesza digitalizację sektorów, które wcześniej były ograniczone przez infrastrukturę analogową.
Jak stwierdził Gabriel Galípolo, prezes Banku Centralnego: „Pix to pieniądz, który porusza się z prędkością naszego czasu ”, ta nowa faza Pix może zrobić dla płatności cyklicznych to, co pierwsza fala zrobiła dla przelewów natychmiastowych: upowszechnić je.
Potwierdzenie tej tezy jest symboliczne dla tych, którzy śledzą ewolucję brazylijskiego systemu finansowego. Boleto (potwierdzenie przelewu bankowego), pomimo wszystkich swoich wad, wciąż spełnia kluczową funkcję przypominania i kontroli. Polecenie zapłaty natomiast zawiodło: nie jest ani tak przejrzyste jak boleto, ani tak wygodne, jak obiecuje Pix.
A dla tych, którzy wciąż wątpią w tempo tej transformacji, warto przypomnieć: Pix potrzebował niecałe cztery lata, aby zdobyć 160 milionów użytkowników. Pix Automático dziedziczy tę bazę i ma teraz wszystko, czego potrzeba, aby stać się nowym standardem automatycznych płatności w Brazylii. Cieszymy się, widząc, jak ta wizja umacnia się na naszych oczach, zwłaszcza w e-commerce. Pix Automático to nie tylko innowacja funkcjonalna. To zwycięstwo sprawiedliwszego, prostszego modelu, który lepiej odpowiada zachowaniom brazylijskiego konsumenta.
* Vinicius Santos , założyciel i prezes Conta Comigo Digital . Ukończył ekonomię na Uniwersytecie Federalnym w Rio de Janeiro (UFRJ) oraz filozofię na Sorbonie w Paryżu (Francja). Obecnie założyciel i prezes fintechu Conta Comigo Digital, wcześniej kierował takimi firmami jak Navii.co, skupiająca się na sektorze morskim, oraz Acordo Aéreo, firma oferująca platformę umożliwiającą dochodzenie odszkodowań konsumentom, którzy doświadczyli problemów z liniami lotniczymi.
