Free-flow-technologie, onlangs goedgekeurd in Brazilië door Wet nr. 14.157/2021, brengt een revolutie teweeg in het goederenvervoer over de weg en in wagenparken in Brazilië. Hoewel het hier een noviteit is, wordt free-flow al veel gebruikt in andere landen zoals China, de Verenigde Staten, Portugal en buurland Chili.
Free flow is een tolsysteem zonder barrières, waarmee voertuigen kunnen worden geïdentificeerd en geheven via portalen langs snelwegen. Deze portalen lezen de kentekenplaat of de chip in het voertuig met behulp van tags. In de praktijk hoeft de bestuurder niet te stoppen of zijn snelheid te minderen tijdens het passeren van de tolpoort, wat besparingen en diverse voordelen oplevert.
Betaling kan automatisch plaatsvinden via een tag die op de voorruit van het voertuig is geïnstalleerd en die communiceert met de tolpoorten langs de route. In dit geval ontvangt de bestuurder de tol op de rekening van de tag. Gebruikers zonder deze technologie moeten handmatig betalen via de app of website van de concessiehouder.
Naast het gebruiksgemak en gemak van betalen op factuur, kent het gebruik van de tag als betaalmethode voor vrije doorstroming exclusieve voordelen, zoals 5% korting op het tolbedrag, de Basis Tarief Korting (DBT), uitsluitend bedoeld voor gebruikers van de automatische betaaloplossing.
Het project, dat in januari 2023 in Brazilië van start ging, wordt geleidelijk uitgevoerd, met de eerste installatie in de staat São Paulo die afgelopen woensdag (4 september) van start ging. Het tolportaal bevindt zich in de gemeente Itápolis, bij kilometerpaal 179 van de snelweg SP-333. Volgens EcoNoroeste, de concessiehouder die verantwoordelijk is voor de snelweg, blijft de tol gelijk aan het vorige tarief van R$ 8,90. Gebruikers van de tol betalen R$ 8,45 – met 5% DBT-korting.
Naast São Paulo zijn er nog vier andere portalen voor vrije doorstroming in gebruik, uitgerust met camera's en lasersensoren: één in Rio de Janeiro (snelweg Rio-Santos) en drie in Rio Grande do Sul (ERS-122, ERS-240 en ERS-446), een belangrijke mijlpaal in deze transformatie. Volgens Abepam (de Braziliaanse Vereniging van Automatische Betaalbedrijven voor Mobiliteit) zijn portalen al geïnstalleerd of in aanbouw op 27 federale en 58 provinciale snelwegen.
De belangrijkste belofte van vrije doorstroming is een eerlijkere tolheffing, aangezien de portalen op meer punten worden geplaatst, wat resulteert in tolheffingen die evenredig zijn aan de afgelegde afstand. Voor automobilisten is dit een aanzienlijke verlichting. Het einde van de wachtrijen bij tolpoorten verhoogt de productiviteit en vermindert stress, met een betere doorstroming van het verkeer tot gevolg. Dit draagt ook bij aan een lager brandstofverbruik – wat direct ten goede komt aan de portemonnee van de automobilist en het milieu.
Voor verladers, die verantwoordelijk zijn voor het verzenden van goederen, draagt vrije doorstroming bij aan een betere voorspelbaarheid van transittijden, wat de logistieke planning vergemakkelijkt. Minder vertragingen en een hogere transportefficiëntie resulteren in een betrouwbaardere en wendbaardere toeleveringsketen, waardoor bedrijven sneller kunnen inspelen op de marktvraag.
In de praktijk is de vergelijking tussen traditionele tolhuisjes en het free-flow systeem veelzeggend. Een vrachtwagen kan zijn brandstofkosten met wel R$ 5 per tolstation verlagen, simpelweg door niet te hoeven afremmen, stoppen en weer optrekken. Deze besparing, gelijk aan ongeveer 800 milliliter diesel per tolpoort, vertegenwoordigt een aanzienlijke verlaging van de bedrijfskosten. Bovendien vermindert de vermindering van frequente remmanoeuvres de CO2-uitstoot, wat gunstig is voor het milieu.
Naarmate het systeem zich over heel Brazilië uitbreidt, worden de voordelen ervan steeds duidelijker en verstevigt het zijn positie als sleutelcomponent in de modernisering van het wegtransport. Het is nu aan bedrijven en managers om deze innovatie te omarmen, hun activiteiten te optimaliseren en bij te dragen aan vlotter en minder vervuilend verkeer, en zo de logistieke sector efficiënter en duurzamer te maken.

