De regulering van Kunstmatige Intelligentie (KI) in Brazilië is de afgelopen maanden een onderwerp van toenemende belang en debat geweest, ongetwijfeld gedreven door de onmiskenbare technologische vooruitgang en de groeiende populariteit van KI-tools in ons dagelijks leven. Er was een aanzienlijke vooruitgang bij de goedkeuring van wetgevingen die streven naar het in balans brengen van technologische innovatie en de bescherming van individuele en collectieve rechten. In 2024, de Senaatgoedgekeurdeen voorstel voor regulering van AI (het wetsvoorstel nr. 2338/2023, opgesteld door de huidige voorzitter van de Senaat, Rodrigo Pacheco), dat nog besproken en goedgekeurd moet worden in de Kamer van Afgevaardigden in 2025. Deze wetgevende mijlpaal ontstaat wanneer de wereld bespreekt hoe om te gaan met de snelle technologische innovaties die door AI worden mogelijk gemaakt, en Brazilië is niet immuun voor deze wereldwijde kwesties.
De door de senatoren goedgekeurde voorstel neemt een positie in lijn met de Europese wetgeving, de EU Artificial Intelligence Act, die sinds juli 2024 van kracht is, en plaatst de menselijke persoon centraal in de regelgeving, met als doel de bescherming van de rechten van mensen tegenover technologische vooruitgang, wat vergelijkbare concepten oproept als de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Deze benadering is bedoeld om ervoor te zorgen dat bedrijven die in Brazilië opereren, vooral degenen die met AI werken, de rechten van burgers prioriteren, hen beschermen tegen misbruik dat kan ontstaan door onjuist of ongecontroleerd gebruik van opkomende technologieën, en daarvoor rijpe interne governance-processen in deze bedrijven vereisen. Brazilië innoveert ook door de auteursrechten van werken die mogelijk worden gebruikt voor het trainen van AI-platforms te beschermen, iets dat geen parallel vindt in de Europese wetgeving.
De regulering van AI in Brazilië, die ervoor zorgt dat het gebruik van deze technologieën op een ethische manier plaatsvindt, stelt ook de implementatie voor van robuuste governance- en compliance-structuren binnen bedrijven. In een scenario waarin grote bedrijven de markt voor AI en andere technologische vooruitgang domineren, probeert de wet de macht tussen technologiebedrijven en de noodzaak om fundamentele rechten te beschermen in evenwicht te brengen. In die zin vereist de wetgeving een grote rijpheid van bedrijven die zich willen inzetten op dit gebied (zowel als leveranciers als gebruikers), waarbij zij verantwoordelijk zijn voor het analyseren van de mogelijke impact van elke tool, het nemen van de bijbehorende mitigerende maatregelen, wat een grote uitdaging kan vormen voor de ondernemingen, die een diepgaande kennis van hun operaties, klanten en partners moeten hebben, en hun interne beleidslijnen moeten aanpassen en ervoor moeten zorgen dat ze voldoen aan de vastgestelde normen.
Wat ethisch aspect betreft, is de kwestie van AI een van de meest besproken onderwerpen in de Braziliaanse context, wat aan belang wint gezien de impact van de nieuwe Amerikaanse regering onder leiding van Donald Trump. Daar heeft de president zich aangesloten bij de grote technologiebedrijven (de Big Techs) en een discours voorgesteld dat de deregulering van AI en technologie in het algemeen prioriteert. De impact van zo'n houding is aanzienlijk, omdat het stimuleren van een deregulatiemodel Trump de wereldwijde inspanningen kan ondermijnen om een meer evenwichtige en gecontroleerde aanpak van AI te bevorderen. Deze beweging kan spanningen veroorzaken op de internationale markten, met directe gevolgen voor ontwikkelingslanden zoals Brazilië, die zich inzetten voor strengere regelgeving, maar geconfronteerd kunnen worden met meer liberale economische belangen.
Voor Braziliaanse bedrijven brengt het aannemen van een strikte regelgeving, zoals voorgesteld, uitdagingen en kansen met zich mee. Aan de ene kant kunnen compliance-verplichtingen leiden tot extra kosten en administratieve eisen, aan de andere kant kan regelgeving een omgeving van groter vertrouwen creëren voor consumenten en investeerders. De verantwoordelijkheid van bedrijven om naar zichzelf te kijken en passende governance-beleidslijnen en maatregelen te nemen voor de risico's van hun operaties zou voor de Braziliaanse ondernemer niet helemaal vreemd moeten klinken, aangezien dit al is opgenomen in recentere wetgevingen, zoals bijvoorbeeld de LGPD en de Anti-Corruptiewet (Wet 12.846/13). In deze voorbeelden heeft de adoptie van meer duurzame praktijken voor intern bestuur een welkome rijpheid gebracht aan organisaties, die zeer positief werd ontvangen door klanten en zakenpartners, in een steeds meer verfijnde zakelijke omgeving.
Het opstellen van een wettelijke kaders voor AI kan ook dienen als voorbeeld voor andere Latijns-Amerikaanse landen, waardoor Brazilië zich positioneert als leider in de verantwoorde regulering van deze technologie op het continent. Echter, het is noodzakelijk om voorzichtig te beoordelen hoe bedrijven zich kunnen aanpassen aan deze eisen, vooral kleine en middelgrote ondernemingen die mogelijk moeite hebben met het implementeren van de vereiste governancepraktijken.
Een ander relevant aspect is de impact van regelgeving op auteursrechten in een AI-omgeving. In een situatie waarin we dagelijks worden geconfronteerd met werken die zijn gemaakt of op de een of andere manier geholpen door AI-tools. Het voorstel dat wordt besproken, probeert een evenwicht te vinden tussen de rechten van innovatieve bedrijven en die van artiesten wiens werken worden gebruikt om AI-systemen te "trainen". Bijvoorbeeld in de muziek- en entertainmentsector kan dit royalty's en de verdeling van inkomsten uit geautomatiseerde IA-producties herdefiniëren, wat het zakelijke landschap aanzienlijk kan veranderen in gebieden zoals digitale contentproductie, entertainment en reclame, waar het gebruik van AI steeds meer aanwezig is (voorbeelden te over, maar ik beveel hier de meest recente Beatles-nummer, "Now and Then", aan, gereconstrueerd met behulp van AI). Hierdoor zullen bedrijven hun monetiseringsstrategieën moeten heroverwegen en ervoor moeten zorgen dat hun bedrijfsmodellen in overeenstemming zijn met de nieuwe wettelijke eisen.
De urgentie van deze regulering wordt nog steeds benadrukt door specialisten uit de technologische en juridische sector in Brazilië. Het wordt altijd benadrukt dat de regulering van AI een essentiële en urgente stap is om ervoor te zorgen dat de technologie op een verantwoorde en gunstige manier wordt gebruikt voor de samenleving. Deze actoren benadrukken dat zonder een duidelijk regelgevend kader Brazilië het risico loopt een kwetsbare markt te worden voor ongecontroleerd gebruik van AI, met negatieve gevolgen voor zowel consumenten als bedrijven.
De regulering van AI in Brazilië zal een keerpunt zijn in de technologische ontwikkeling en het zakelijke klimaat van het land. As empresas terão que adaptar suas práticas de governança, conformidade e ética para atender às novas exigências legais, ao mesmo tempo em que o Brasil poderá se posicionar como um exemplo de regulação responsável no cenário global. No entanto, o impacto das tendências globais, como as adotadas pelo governo de Donald Trump, e a pressão das grandes empresas de tecnologia, podem colocar desafios adicionais, especialmente se o país não conseguir equilibrar de forma eficaz os interesses econômicos e a proteção dos direitos dos cidadãos. Het is daarom noodzakelijk om de debatten over het wetsvoorstel, dat nu in de Kamer van Volksvertegenwoordigers plaatsvindt, nauwlettend te volgen en te zien of de congresleden op enige wijze beïnvloed zullen worden door de houding die door de VS wordt aangenomen.
Uiteindelijk zal het succes van de regulering afhangen van haar vermogen om de snelle evolutie van technologie bij te houden zonder innovatie te verstikken. Als het correct wordt geïmplementeerd, zal deze regelgeving niet alleen de burgers beschermen, maar ook een gunstig klimaat creëren voor de duurzame groei van AI in Brazilië, ten gunste van bedrijven, consumenten en de samenleving als geheel.
