In de afgelopen decennia heeft het thema duurzaamheid de aandacht gekregen in bedrijfsagenda's, wat een toenemende roep om milieuvriendelijke praktijken weerspiegelt. Als gevolg hiervan begon de zakenwereld vaak labels en keurmerken te tonen die proberen te bewijzen dat ze om het milieu geven, ook als een manier om het vertrouwen van bewuste consumenten te winnen. Vandaag wordt deze open trend sterk in twijfel getrokken over de werkelijke impact ervan. Het maskeren van organisatorische prestaties is zo gewoon geworden dat het fenomeen zelfs een naam heeft gekregen: greenwashing, of letterlijk "groenwassen".
In grote lijnen is dit de naam die wordt gegeven aan de praktijk van bedrijven die hun milieubewustzijn overdrijven of vervalsen, hetzij door het weglaten van gegevens, hetzij door een buitensporige nadruk op geïsoleerde (en vaak weinig relevante) aspecten van hun activiteiten. Opzettelijk of niet, de grote waarheid is dat het gebrek aan transparantie en misleidende marketing van bedrijven deze praktijk versterken, waardoor bedrijven een milieuprotagonistenstatus krijgen, zelfs zonder wetenschappelijke bewijzen die deze reputatie rechtvaardigen.
Rood alarm
Termen zoals "duurzaam", "eco" en "groen" worden onkritisch gebruikt en zijn daardoor banal geworden, wat leidt tot gevaarlijke gevolgen zoals het verlies van geloofwaardigheid en een gebrek aan echt bewustzijn over milieukwesties. Om de omvang van het probleem te illustreren, onthulde een studie van PwC dat 98% van de Braziliaanse investeerders gelooft dat deze praktijk aanwezig is in de duurzaamheidsrapporten van bedrijven. Over het algemeen blijft dit inzicht zeer hoog, met een bereik van 94%. De cijfers tonen een algemeen wantrouwen aan over de waarheidsgetrouwheid van de door de sector verstrekte informatie.
In Brazilië is de situatie nog steeds ingewikkeld, aangezien er vrijwel geen bewegingen zijn gericht op het opstellen van normen die gedetailleerde en consistente informatie van de ondernemingen vereisen. De consultancy Bain & Company heeft een onderzoek gedaan dat inzicht geeft in de perceptie van de consument over de informatie die door bedrijven wordt verstrekt: 60% van de consumenten raadpleegt de verpakkingen om informatie te krijgen over de herkomst en processen die bij deze producten betrokken zijn, en 27% van de ondervraagden zegt dat het gebrek aan informatie en transparantie over de duurzame productieprocessen een barrière vormt die een ''vertrouwde en veilige'' aankoop verhindert.
Gelukkig worden er al maatregelen genomen om dit probleem aan te pakken in verschillende landen. Het Europees Parlement heeft bijvoorbeeld onlangs een anti-greenwashing-wet goedgekeurd, waarin wordt geëist dat labels en ecolabels worden ondersteund door internationaal erkende certificeringssystemen, wat een belangrijke stap is om de transparantie en authenticiteit van de milieuaantijgingen van bedrijven te waarborgen.
Tijd voor verandering
In een voortdurend veranderend landschap is regelgeving cruciaal om sterkere en transparantere praktijken te stimuleren. De vereniging tussen sectoren van de samenleving is essentieel om normen te stimuleren die strengheid garanderen in de gedeelde informatie. Een andere studie uitgevoerd door PwC onthult dat 59,5% van de Braziliaanse bedrijven al veranderingen evalueert om te voldoen aan de eisen van de International Sustainability Standards Board (ISSB), een van de meest gerenommeerde internationale raden op dit gebied.
De Comissão de Valores Mobiliários (CVM) toonde zich toegewijd aan het onderwerp door een resolutie goed te keuren die beursgenoteerde bedrijven verplicht om hun ESG-risicorapporten aan te passen aan de gestandaardiseerde normen van het ISSB tegen 2026. De regelgeving wordt een essentieel onderdeel om ervoor te zorgen dat de transformatie een positief proces is voor iedereen.
In overeenstemming met deze richtlijn zijn het verzamelen en verspreiden van robuuste gegevens, verkregen via wetenschappelijke instrumenten, essentiële pijlers om de kwestie aan te pakken. Zonder goed gedefinieerde en gestructureerde indicatoren kunnen veel bedrijven hun werkelijke impact blijven verhullen of zelfs blijven geloven dat ze correct handelen, terwijl ze in werkelijkheid bijdragen aan het voortbestaan van het probleem.
De strijd tegen greenwashing in Brazilië vereist een combinatie van strikte regelgeving en een verandering in de bedrijfsmentaliteit. Het is tijd om duidelijkheid en authenticiteit te eisen in de praktijken binnen de bedrijfscontext, door concrete maatregelen te nemen en wetenschappelijk bewezen gegevens te gebruiken. Alleen zo kunnen we garanderen dat de inspanningen op het gebied van duurzaamheid oprecht en effectief zijn, en bijdragen aan een werkelijk groenere en transparantere toekomst.
