Depi Grès antik rive jodi a, te gen yon pouswit pou konprann, jije, kritike, epi amelyore konpòtman moral ak konduit moun nan sosyete a. Pèseverans imen sa a te toujou gen yon objektif komen: etabli yon pi bon fason pou nou tout viv - sosyete a. Se sa nou rele "etik".
Pandan n ap defini sa ki etik ak sa ki pa etik, nou etabli estanda konduit ki vin tounen abitid, tradisyon, e menm kòd ak lwa. Pou asire ke tout moun respekte konpòtman sa yo, anpil òganizasyon mete an plas sa yo rele pwogram etik ak konfòmite. Nan Brezil, gen kèk enstitisyon piblik ki menm ba yo yon non ki pi konplè: pwogram entegrite.
Pwogrè sa a te fèt an gwo pati sou do eskandal koripsyon yo ki te frape sitou Etazini apati ane 2000 avèk ka Enron an, epi ki te afekte gwo konpayi Ewopeyen yo anvan yo te rive nan Brezil avèk operasyon Mensalão ak Lava Jato yo.
Rezilta ankèt sa yo te sanble anpil: konpayi yo te peye gwo amann, direktè, patnè, e menm manm konsèy administrasyon yo te revoke, pouswiv an jistis, epi mete nan prizon, san bliye domaj san mezi sou imaj ak repitasyon yo, ki te grave pou tout tan nan liv, atik, jounal, fim, ak lòt medya. Menm si konpayi ki enplike yo te chanje non/non antrepriz yo ak adrès yo, y ap toujou sonje yo pou evènman ki te pase yo. Memwa dijital pa padone; li etènèl.
Sou bò pozitif la, gwo kòporasyon sa yo te oblije etabli sa yo rele pwogram etik ak konfòmite (oswa entegrite). Pwogram sa yo te enplike aplikasyon plizyè eleman tankou aplikasyon kontwòl entèn ak fòmasyon kontinyèl sou etik, lwa, kòd ak estanda konduit sosyete a an jeneral espere. Anplis asire efikasite angajman kontra ak legal pami tout pati ki gen rapò yo, yo te aplike lòt eleman tankou jesyon risk kontinyèl kont koripsyon, pwosesis pou evite konfli enterè, odit, chanèl endepandan pou denonse move zak, ak ankèt kontinyèl pou asire pi wo nivo entegrite.
Yon lòt bò, se pa tout bagay ki bèl! Moun ki te afekte pa pwosesis sa yo te reyaji, e menm jan ak nan peyi Itali ak operasyon "men pwòp" yo, moun ki te enplike nan Operasyon Lava Jato te sibi yon revès. Malgre pwogrè ki te fèt nan direksyon plis estanda konduit etik, sa nou te wè nan dènye ane yo se yon relaksasyon nan pwosesis pinisyon an ak nouvo inisyativ ankèt. Direktè ak figi politik yo te wè yo diminye oswa menm anile santans yo, menm jan pwokirè yo te pèsekite ak/oswa kite biwo pwokirè a.
Pou konplete naratif sa a, desizyon resan nouvo gouvènman ameriken an te kontribye tou nan febli lit kont koripsyon an. Sou desizyon prezidan ameriken an, youn nan lwa ki pi enpòtan ki te ranfòse ankèt kont koripsyon gouvènman atravè lemond, Lwa sou Pratik Koripsyon Etranje (FCPA), te sibi yon demann pou sispann efè li yo, ansanm ak yon enstriksyon bay Depatman Lajistis Ameriken an pou sispann ankèt kont konpayi ak moun.
Anplis, akòz sa nou sot mansyone pi wo a, nou te temwen kwasans yon senaryo kote anpil konpayi pa pran pwogram entegrite yo oserye ankò. Nou te wè plizyè konpayi ki gen pwogram entegrite ki pa efikas ditou, jis pou konpayi an di li gen yon bagay oswa menm jis pou patisipe nan apèl dòf, men an pratik, li pa gen anyen. Oubyen, ankò, entegrasyon entegrite nan depatman legal la, ansanm ak jinyòrizasyon lidèchip entegrite a pou sèvi sèlman enterè komèsyal konpayi yo. Konpayi yo pa vle moun ki responsab entegrite a nan tab la, men pito yon moun ki tou senpleman "swiv lòd".
Efè revès sa a sou pwogram entegrite antrepriz yo ak nivo enpak li toujou ensèten. Moun ki responsab pwogram sa yo, ke yo rekonèt kòm "ofisye konfòmite" oswa ekzekitif konfòmite, sezi, epi anpil moun refere a moman aktyèl yo kòm moman difisil oswa menm "etranj". Anplis de sa, sipò nan men ekip jesyon an vrèman febli. Si revès sa a pa t ase, nou wè tou atak sou yon kantite lòt pwogram ki enplike tou etik lavi a, tankou anilasyon pwogram divèsite ak enklizyon oswa pwogram dirabilite tankou ESG.
Nan senaryo sa a, dout, ensètitid, ak laperèz pou yo pa retounen nan nivo avanse pran pye. Okòmansman, li posib ke kèk konpayi pral byen vit adopte nouvo tandans lan atravè reorganizasyon, jinyòrizasyon, oswa menm rediksyon pwogram etik ak konfòmite sa yo, ki demontre aklè ke yo pa t ap aji dapre prensip oswa valè, men sèlman pa obligasyon.
Sepandan, gen lòt ki dwe kenbe yon sèten estanda paske yo reyalize ke yon pwogram entegrite ale pi lwen pase jis respekte lalwa yo. Yon konpayi ki gen pi wo estanda konduit gen anpil bagay pou l genyen; pi lwen pase repitasyon ak imaj, tout ekosistèm li a ki gen ladan founisè, patnè, kliyan, e sitou anplwaye yo vle yon pi bon fason pou viv, ki pi etik. Nan anviwònman entegrite sa a, relasyon yo pi solid e pi transparan, rezilta yo pi solid, e san dout tout moun vle wè konpayi sa a reyisi.
Epi pou moun ki pa kwè nan etik, konfòmite, oswa entegrite, moun ki sèlman kwè nan fè lajan ak siviv moun ki pi fò yo, yon rapèl nesesè:
Premyèman, chak mouvman se siklik; tout sa ki ale retounen tou. Jodi a, n ap fè eksperyans yon atak sou prensip etik yo, konsèp ki te deja konprann, jije, amelyore, epi teste. Li pa nesesè ankò pou pwouve ke koripsyon danjere pou byennèt sosyal tout moun. Se poutèt sa, fè atansyon, pandil sa a pral retounen. Sitou lè nouvo eskandal koripsyon piblik ak prive ki pi gwo yo kòmanse parèt ankò. Sosyete a fatige ak twonpe yo.
Dezyèmman, twazyèm lwa Newton an pa bezwen plis prèv: chak aksyon gen yon reyaksyon egal ak opoze. Tantativ sa a pou demonte pwogrè ki reyalize a pou benefis sosyete a te pwodui opozisyon ki pral byento vin tounen yon fòs kontrè. Pwokirè yo, jij yo, ekzekitif konfòmite yo, defansè etik ak dirabilite, konseye yo, ak lòt moun pa rete kanpe; y ap reflechi, menm ak ezitasyon, nan rechèch yon solisyon ki pral vini. Jan pwovèb la di, "Si ou panse konfòmite se move, eseye pa konfòme." Malerezman, anpil konpayi ap pran risk sa a. Yo voye yon pyès monnen anlè epi yo espere li pa tonbe atè.
Twazyèmman, pou moun ki te temwen epi ki te fè eksperyans eskandal inonbrabl konpayi piblik ak prive ki enplike nan koripsyon, moun ki arete epi kondane, biznis ak fanmi detwi, ak yon repitasyon ki gate, yo konnen ke dekole tout pwogram sa yo se pran yon gwo risk. Pou konpayi sa yo ki bay bon gouvènans valè ak pou manm konsèy administrasyon sa yo ki te oblije ranmase moso yo apre katastwòf yo, yo te aprann kèk leson, oubyen yon lòt leson ap nesesè nan kèk ane.
Finalman, pou tout moun ki konsidere etik kòm yon prensip, pa yon obligasyon, se yon moman pou rezilyans; li sèten ke ble a ak pay la pral byento separe. Jiskaske lè sa a, li pral nesesè pou rame san van, pou gen pasyans, pou rete fèm epi pa fè bak, paske nan fen a, entegrite genyen.

