هوش مصنوعی دیگر صرفاً یک وعده نیست و به عاملی تعیینکننده در رقابتپذیری ملتها و شرکتها تبدیل شده است. در برزیل، پیشرفت مشهود است: یک مطالعه IBM نشان میدهد که ۷۸٪ از شرکتها قصد دارند تا سال ۲۰۲۵ سرمایهگذاری در هوش مصنوعی را افزایش دهند و ۹۵٪ در حال حاضر پیشرفت ملموسی را در استراتژیهای خود ثبت کردهاند. این جنبش، یک تغییر ساختاری را تقویت میکند و حاکمیت دیجیتال را در مرکز بحث ملی قرار میدهد.
شرکت WideLabs که رهبری این فرآیند را بر عهده دارد، به عنوان یکی از پیشگامان این تحول ظهور میکند. این شرکت که در دوران همهگیری با هدف توسعه فناوری ملی مستقل تأسیس شد، مسیر متمایزی را در پیش گرفت: به جای تکیه بر راهحلهای خارجی، یک کارخانه هوش مصنوعی مستقل را ساختاردهی کرد که قادر به ارائه کل چرخه حیات یک راهحل هوش مصنوعی، از سختافزار و زیرساخت گرفته تا مدلهای اختصاصی و برنامههای پیشرفته است.
حاکمیت به عنوان یک استراتژی، نه به عنوان گفتمان.
به گفته بئاتریز فرارتو، شریک و رئیس توسعه کسب و کار در WideLabs، بازار برزیل در حال تجربه یک گذار شتابان اما نامتقارن است. او میگوید: «علاقه شرکتها به هوش مصنوعی به صورت تصاعدی افزایش یافته است، اما هنوز بین تمایل به استفاده از هوش مصنوعی و داشتن شرایط واقعی برای بهکارگیری استراتژیک، ایمن و مستقل آن، شکافی وجود دارد. WideLabs در این خلأ فعالیت میکند.»
کارخانه هوش مصنوعی توسعهیافته توسط این شرکت، یک اکوسیستم کامل را گرد هم میآورد:
- زیرساخت اختصاصی پردازنده گرافیکی (GPU) و مدلهای مستقل؛
- آموزش، گزینش و همترازی کاملاً در داخل کشور انجام میشود؛
- راهکارهای سفارشی برای دولتها و بخشهای تحت نظارت.;
- عملیات در محل ، تضمین حریم خصوصی و انطباق با قوانین و استانداردهای محلی.
این ترتیب، استقلال تکنولوژیکی را فراهم میکند و وابستگی به سیستمهای خارجی را کاهش میدهد، که نگرانی فزایندهای در بخش دولتی و صنایع استراتژیک است.
گسترش بینالمللی و تأثیر منطقهای
چشمانداز حاکمیت، گسترش WideLabs را فراتر از برزیل نیز هدایت میکند. این شرکت با همکاری NVIDIA، Oracle و مراکز تحقیقاتی در آمریکای لاتین، مدل کارخانه هوش مصنوعی خود را به کشورهایی که علاقهمند به کاهش آسیبپذیریهای فناوری هستند، صادر کرده است.
یک نمونه، PatagonIA است، ابتکاری که در شیلی با همکاری موسسه مهندسی سیستمهای پیچیده (ISCI) ایجاد شده است. این راهکار از تجربه برزیل با اکوسیستم AmazonIA زاده شده و گامی تعیینکننده در جهت تثبیت یک هوش مصنوعی با هویت آمریکای لاتین است که با دادهها و لهجههای محلی آموزش دیده و در یک محیط ۱۰۰٪ مستقل عمل میکند.
فناوری که منعکس کننده فرهنگ، زبان و واقعیت محلی است.
به گفته نلسون لئونی، مدیرعامل WideLabs، آینده هوش مصنوعی در آمریکای لاتین لزوماً شامل خودمختاری است. او میگوید: «سرمایهگذاری در حاکمیت یک کالای لوکس نیست، بلکه یک ضرورت استراتژیک است. این منطقه به فناوریهای توسعهیافته محلی نیاز دارد که با فرهنگ، زبان و قوانین ما همسو باشند. ما نمیتوانیم به سیستمهایی وابسته باشیم که میتوانند توسط منافع خارجی تعطیل، محدود یا تغییر داده شوند.»
لئونی در ادامه تأکید میکند که کارخانه هوش مصنوعی فقط مربوط به فناوری نیست، بلکه در مورد حاکمیت، شفافیت و پاسخگویی نیز هست. «هوش مصنوعی میتواند دسترسی به خدمات را دموکراتیزه کند، تنگناها را کاهش دهد و سیاستهای عمومی را بهبود بخشد. اما این امر مستلزم اخلاق، نظارت و مسئولیتپذیری است. هر کسی که بر این تعادل بین نوآوری و تأثیر اجتماعی تسلط یابد، آینده رقابتی منطقه را تعریف خواهد کرد.»
یک زیرساخت ملی برای چرخه فناوری جدید.
با حضور روزافزون در دولتهای ایالتی و فدرال و در بخشهایی مانند بهداشت، دادگستری و صنعت، WideLabs خود را به عنوان یکی از شرکتهای پیشرو در اقتصاد جدید هوش مصنوعی در برزیل تثبیت کرده است. مدل Sovereign AI Factory آن در حال حاضر توسط مؤسساتی که نماینده دهها میلیون شهروند هستند، پذیرفته شده است.
این شرکت معتقد است که این کشور با یک فرصت تاریخی روبرو است: لئونی در پایان میگوید: «اگر برزیل میخواهد رهبری عصر هوش مصنوعی را در آمریکای لاتین بر عهده بگیرد، این رهبری مستلزم استقلال فناوری است. و این دقیقاً همان چیزی است که ما در حال ساختن آن هستیم.»
