در سالهای اخیر، بخش لجستیک رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. اخیراً، شرکت آمریکایی Mordor Intelligence دادههایی را منتشر کرد که نشان میدهد پیشبینی میشود این ارزش به طور متوسط سالانه ۴.۳۰ درصد رشد کند و تا سال ۲۰۲۹ تنها در برزیل به ۱۲۹.۳ میلیارد دلار آمریکا برسد که در تبدیل مستقیم، تقریباً ۶۴۵ میلیارد رئال را نشان میدهد.
با این حال، در کنار این تکامل، این بخش با مجموعهای از چالشهای پیچیده و به هم پیوسته، به ویژه در کشور ما، با توجه به پیچیدگی شبکه جادهای که در بسیاری از مناطق بسیار ناپایدار است، مواجه شده است. در کنار این، برجسته کردن ناکارآمدی حمل و نقل چندوجهی و نیاز به اتصال نقاط دور با زیرساختهای محدود بسیار مهم است. بنابراین، شرکتها باید روزانه با مشکلاتی از تأخیر در تحویل گرفته تا هزینههای بالای عملیاتی دست و پنجه نرم کنند. همه اینها با تقاضای فزاینده برای تحویل سریع و انتظار کارایی عملیاتی بیشتر همراه است که فشار بیشتری را بر این بخش وارد میکند.
یکی دیگر از موانع پیچیدهای که بخش لجستیک با آن مواجه است، مربوط به امنیت است که با نرخ بالای جرم و جنایت که مستقیماً بر عملیات تأثیر میگذارد، تشدید میشود. سپس فناوری به عنوان یک متحد استراتژیک در کاهش خطرات ظاهر میشود و راهحلهایی را ارائه میدهد که قادر به افزایش حفاظت از محموله و بهینهسازی امنیت مسیر هستند. ابزارهایی مانند ردیابی در زمان واقعی، سیستمهای نظارتی پیشرفته و پلتفرمهای مدیریت ریسک، امکان دید بیشتر و همچنین پاسخ چابکتر و مؤثرتر به حوادث احتمالی را فراهم میکنند.
از این نظر، پذیرش و ادغام فناوریهای پیشرفته به یک انتخاب قاطع برای سازمانهایی تبدیل میشود که قصد غلبه بر این چالشهای تاریخی و نوظهور و همچنین پیشرفت در بهرهوری و سودآوری خود را دارند. اتوماسیون، استفاده از پهپادها، تجزیه و تحلیل دادههای بلادرنگ و هوش مصنوعی (AI) برخی از ابزارهایی هستند که قدرت تغییر این بخش را دارند و امکان ایجاد فرصتهای جدید برای بهینهسازی خدمات را فراهم میکنند. در زیر، کاربردهای اصلی ادغام نوآوریها در این زمینه را برجسته میکنم:
۱. بهینهسازی مسیر و برنامهریزی تحویل
برنامهریزی کارآمد مسیر برای کاهش هزینهها و بهبود زمان تحویل بسیار مهم است. فناوریهایی مانند کلانداده و هوش مصنوعی این حوزه را متحول کردهاند. الگوریتمهای بهینهسازی مسیر که دادهها را در زمان واقعی تجزیه و تحلیل میکنند، به شرکتها این امکان را میدهند که مسیرها را بر اساس شرایط ترافیک، آب و هوا و سایر عوامل پیشبینی نشده تنظیم کنند. این امر نه تنها زمان سفر را کاهش میدهد، بلکه مصرف سوخت و انتشار کربن را نیز به حداقل میرساند.
۲. ردیابی و دید بلادرنگ
ردیابی بلادرنگ یکی از مهمترین نوآوریها در لجستیک مدرن است. سیستمهای GPS، RFID و IoT (اینترنت اشیا) امکان نظارت مداوم بر کالاها در حین حمل و نقل را فراهم میکنند. این امر، امکان مشاهده کامل را برای شرکتها و مشتریان آنها فراهم میکند و امکان شناسایی سریع هرگونه مشکل و تصمیمگیری آگاهانه را فراهم میکند. توانایی ردیابی هر مرحله از فرآیند لجستیک، شفافیت و اعتماد مشتری را بهبود میبخشد.
۳. اتوماسیون و رباتیک در انبارها
سیستمهای ذخیرهسازی و بازیابی خودکار (AS/RS)، رباتهای سیار و وسایل نقلیه خودران نمونههایی از چگونگی تسریع فرآیندها و بهبود دقت، افزایش کارایی و کاهش خطای انسانی توسط فناوری هستند. رباتها میتوانند کارهای تکراری مانند جمعآوری و بستهبندی را انجام دهند و متخصصان را برای انجام کارهای پیچیدهتر و استراتژیکتر آزاد کنند. علاوه بر این، اتوماسیون به حداقل رساندن خطاهای موجودی و بهینهسازی استفاده از فضا کمک میکند.
۴. مدیریت هوشمند موجودی
فناوری همچنین نقش مهمی در مدیریت موجودی ایفا میکند. سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی (ML) به شرکتها کمک میکنند تا تقاضا را دقیقتر پیشبینی کنند و به طور خودکار سطح موجودی را تنظیم کنند تا از موجودی بیش از حد یا کمبود جلوگیری شود. این سیستمها دادههای تاریخی و روندهای بازار را تجزیه و تحلیل میکنند تا موجودی را بهینه کنند، هزینههای ذخیرهسازی را کاهش دهند و در دسترس بودن محصول را بهبود بخشند.
۵. برنامهریزی منابع و زنجیره تأمین
برنامهریزی مؤثر زنجیره تأمین، پایه و اساس یک عملیات لجستیک موفق است. ابزارهای برنامهریزی و شبیهسازی مبتنی بر هوش مصنوعی به شرکتها کمک میکنند تا سناریوهای «چه میشود اگر» را ایجاد کنند و تنگناهای احتمالی را قبل از تبدیل شدن به مشکلات واقعی شناسایی کنند.
۶. ادغام و قابلیت همکاری
راهکارهای فناورانه مدرن، ادغام بین سیستمهای مدیریت حمل و نقل (TMS)، سیستمهای مدیریت انبار (WMS) و پلتفرمهای ERP را ارتقا میدهند. این ادغام تضمین میکند که تمام دادههای مرتبط در یک مکان در دسترس هستند و تصمیمگیری و هماهنگی بین بخشهای مختلف زنجیره لجستیک را تسهیل میکند.
بدون شک، شرکتهایی که از این فناوریها استفاده میکنند، هزینهها را کاهش میدهند و خدمات چابکتر و قابل اعتمادتری ارائه میدهند و بر موانع جغرافیایی و زیرساختی غلبه میکنند. برزیل کشوری چالشبرانگیز است، اما ابزارهایی وجود دارد که میتواند به شرکتها کمک کند تا با مزیت رقابتی بیشتری فعالیت کنند و آگاهی از این جایگزینها ضروری است.
گیلبرتو ریس، مدیر ارشد عملیات شرکت Runtalent است، شرکتی که در زمینه استخدام نیروی انسانی فناوری اطلاعات، پشتیبانی پروژه و عملیات، تیمهای چابک و توسعه نرمافزار تخصص دارد و به بیش از ۱۰۰ مشتری ملی و چندملیتی در بیش از ۱۲ بخش تجاری خدمات ارائه میدهد.
