В настоящия геополитически пейзаж кибервойната се превърна в централен компонент на конфликти и спорове между нации. Държавите използват офанзивни кибероперации за шпионаж, саботаж и политическо влияние в глобален мащаб. 

Атаките, координирани от правителствата (често чрез напреднали групи, известни като APT (постоянни напреднали заплахи) 'ЕВОЛЮИРАха в сложност и обхват. Този контекст на глобални киберзаплахи пряко засяга цифровата сигурност на Бразилия, излагайки стратегическите сектори на значителни рискове и изисквайки отговори на техническо ниво на противниците.

Еволюция на кибервойната на глобалната сцена

През последните две десетилетия кибервойната премина от изолиран феномен към глобална пандемия На този завой имаше важен крайъгълен камък: атаката NotPetya от 2017 г, злонамерен софтуер с разрушителна сила, безпрецедентна по това време, и който постави началото на нова ера на кибервойна.

Оттогава традиционните конфликти имат силен дигитален компонент: например руската кампания в Украйна включва серия от кибератаки срещу електрически мрежи, комуникации и правителствени агенции, докато хактивистки и престъпни групировки са в съответствие с държавните интереси. 

Основните държавни агенти на глобалната кибервойна включват сили като Китай, Русия, Съединените щати, Иран и Северна Корея, наред с други. Всеки използва специфични стратегии: кибершпионаж за кражба на индустриални и правителствени тайни, саботаж срещу критични вражески инфраструктури и атаки за влияние (като нашествия, последвани от изтичане на чувствителни данни за намеса в политическите процеси).Обезпокоителна характеристика е нарастващото сътрудничество (или толерантност) между държави и престъпни групи. 

Примерите включват банди за рансъмуер, базирани в страни, които не ги репресират, използвайки финансово изнудване, за да причинят стратегически щети. През 2021 г. атаката за рансъмуер на US Colonial Pipeline (приписвана на рускоезична група) разкри липсата на готовност на инфраструктурните компании пред лицето на такива заплахи. Тези атаки срещу критична инфраструктура дават на нападателите известност и често финансова възвръщаемост, което ги прави все по-чести и сложни.

Нарастващото влияние на Китай

Китай се очертава като една от най-влиятелните и активни кибер сили, Последните доклади показват агресивно разширяване на китайските дигитални шпионски операции в световен мащабПрез 2024 г. имаше средно увеличение от 1501TP3 T на прониквания, извършени от хакери, свързани с Китай, достигайки до организации в почти всеки сектор на икономиката. Само през 2024 г. бяха идентифицирани седем нови китайски кибершпионски групи, много от които специализирани в конкретни сектори или технологии.

Киберкампаниите, извършвани от китайски хакери, имат глобален обхват и не щадят Латинска АмерикаИзследванията показват, че през 2023 г. повечето кибератаки в Латинска Америка произхождат от агенти, свързани с Китай и Русия. 

Това координирано усилие отразява не само геополитически цели (като наблюдение на дипломатически позиции или чуждестранни инвестиции), но и икономически интересиБразилия например днес е най-голямата дестинация за китайски инвестиции в Латинска Америка, особено в енергетиката, телекомуникациите и минното дело (Случайно (или не), кибершпионажът с произход от Китай срещу бразилски цели нарасна подобно на наблюдаваното в други региони с високи китайски инвестиции, като например страните, участващи в групата на Инициативата за пояса и пътя, която обединява страни от Азия, Европа, Африка и Латинска Америка.

Въздействие на глобалните заплахи в Бразилия: стратегически сектори под атака

Няколко бразилски стратегически сектора вече са подложени на опити за проникване от чуждестранни злонамерени участници, независимо дали са групи, подкрепяни от нации или сложни престъпни организации. Основните вектори включват целеви фишинг кампании, усъвършенстван зловреден софтуер, вмъкнат в критични мрежи и използване на уязвимости в широко използвани системи

Няколко критични инфраструктурни съоръжения в Бразилия като електричество, нефт и газ, телекомуникации, вода и транспортни мрежи IO станаха чести мишени в кибервойната, като се има предвид потенциалът да причинят мащабни щети, ако бъдат компрометирани. През февруари 2021 г. две от най-големите компании в бразилския електроенергиен сектор претърпяха атаки с рансъмуер, които ги принудиха временно да спрат част от операциите си.

Севернокорейските групи проявяват голям интерес към бразилските цели на криптовалутите, финансовите институции и дори отбранителните сектори Тези престъпници се стремят да откраднат цифрови активи, за да финансират правителствени програми на Северна Корея, заобикаляйки санкциитеТова е форма на икономически мотивирана кибервойна Освен това международните киберпрестъпници (често свързани с източноевропейски мрежи) виждат бразилските банки и техните милиони клиенти като печеливши целиКампаниите за злонамерен софтуер на банките, фишинг мрежите и кражбите на карти удрят Бразилия в индустриален мащаб Неслучайно скорошен доклад посочи, че Бразилия е втората най-атакувана страна в света за 7 милиона финансови престъпления 1 месец.

Правителство и публични институции

Бразилските държавни институции, включително федералните агенции, въоръжените сили, съдебната власт и държавните правителства, станаха приоритетни цели в кибервойната, привличайки шпионски и саботажни атаки от няколко държави Групи, свързани с Китай, Русия и Северна Корея, насочиха операции срещу Бразилия през последните години .

Мотивацията варира от интерес към дипломатическите и търговски тайни до получаване на стратегическо предимство в международните преговори, Доклад на Google през 2023 г. разкри, че от 2020 г. насам повече от дузина чуждестранни групи за кибершпионаж са се насочили към потребители в Бразилия 851TP3 T на фишинг дейности, приписвани на правителства, произхождащи от групи в Китай, Северна Корея и Русия.

Тази интензивна дейност отразява позицията на Бразилия като регионален лидер и влиятелен актьор на глобалната сцена, което я прави привлекателна мишена за опонентите в търсене на привилегирована информация.

Как Бразилия смекчи рисковете от кибервойната

Пред лицето на ескалацията на глобалните киберзаплахи Бразилия приема и трябва да продължи да подобрява няколко мерки за смекчете рисковете и укрепете своята киберсигурност. Поуките, извлечени от инцидентите, и препоръките на експертите се сближават по някои ключови точки, като например укрепването на правителствените структури за киберотбрана. 2021 г. Бразилия одобри Националната стратегия за киберсигурност (E-Ciber), която подчертава необходимостта от укрепване на националните способности за защита, подобряване на международното сътрудничество и насърчаване на развитието на национални технологии.

Но има още много да се направи Страната трябва да внедри допълнителни нива на отбрана в секторите на енергетиката, телекомуникациите, финансите, транспорта, канализацията и други основни услугиТова включва приемането на международни стандарти за сигурност (например стандарти ISO 27001, рамка NIST) и изискване операторите на инфраструктура да спазват минималните изисквания за киберсигурност Необходимо е също така да се намали повърхността на атака на тези организации, да се повиши тяхната устойчивост и да се установят стабилни протоколи за превенция, наблюдение и реакция при инциденти.

По-специално, сигурността на гръбнака на интернет в Бразилия трябва да бъде подобрена чрез защита на центрове за данни, големи сървъри, точки за обмен на трафик и други активи, които поддържат различни критични сектори. 

В областта на частните компании има по-голяма зрялост в зависимост от сегмента Финансовите например имат една от най-напредналите екосистеми в киберсигурността в Бразилия, водена от строгите регулации на Централната банка, непрекъснатите инвестиции в технологии за борба с измамите и необходимостта от защита на транзакциите с висока стойност срещу все по-сложни заплахи. 

В заключение, глобалната кибервойна налага сложни предизвикателства на Бразилия, но управляема с адекватно планиране и инвестиции Страната вече показа напредък СЕ счита за най-зрялата позиция в киберсигурността в Латинска Америка Е НО темпото на заплахата изисква постоянно подобрение.

В невидимия театър на киберпространството, където атаките се случват за микросекунди, предварителната подготовка е от решаващо значение Укрепването на бразилската киберустойчивост не само ще смекчи рисковете от кибервойната, но и ще гарантира, че Бразилия може безопасно да се възползва от възможностите на глобалната цифрова трансформация, без да има своя суверенитет или стратегически активи като заложници на скрити противнициНакратко, киберсигурността е национална сигурност и трябва да бъде приоритет във времена на мир и конфликти, днес и завинаги.

O mercado brasileiro de Retail Media – redes de publicidade apoiadas em ativos de varejistas – vive um boom de crescimento. O mercado alcançou o número de R$ 3,8 bilhões o ano passado, um salto de 42,3% sobre 2023 – avançando em um ritmo que é o dobro da média global, de 20,3%. Ainda que represente cerca de 0,6% do mercado mundial, hoje o Brasil tem a maior taxa de expansão do mundo na categoria.

E esse movimento tem acontecido justamente porque varejistas e a indústria estão abraçando essa tendência com velocidade – tanto é que a expectativa é que esse canal de mídia encerre 2025 com um crescimento significativo em relação a 2024. Isso demonstra que o varejo nacional está decidido a se tornar protagonista na publicidade digital, surfando na “terceira onda” da mídia online – como as redes retail media têm sido chamadas. Em outras palavras, há um consenso crescente de que varejistas se tornarão potências publicitárias, com papel central na conexão entre marcas e consumidores.

Ao menos 64% das grandes marcas brasileiras já trabalham com retail media, de acordo com a pesquisa Retail Media Insights, de 2024. Do lado dos varejistas, 55% afirmam já operar sua própria rede de mídia – de supermercados a farmácias e marketplaces, diversos segmentos estão criando estruturas para monetizar suas audiências.

O poder de segmentação do Varejo

Por trás da ascensão das redes retail media está um ativo valioso do varejista: os dados primários (first-party data) de seus consumidores. Diferentemente de outros veículos, o varejo detém informações ricas sobre o comportamento de compra – histórico de transações, itens visualizados, frequência de visitas, preferências e até dados de programas de fidelidade. Essas informações permitem uma segmentação extremamente precisa do público. Varejistas podem alavancar os insights de compra de seus clientes para oferecer soluções de publicidade hiper segmentadas, atingindo o consumidor certo com a mensagem certa e no momento mais oportuno.

Essa capacidade de segmentação baseada em dados próprios ganha importância estratégica num contexto de maior restrição ao uso de cookies de terceiros e demanda por privacidade. Os varejistas, atuando como “donos da audiência”, conseguem entregar para as marcas audiências qualificadas e intencionadas, algo difícil de encontrar em outras mídias na mesma escala.

Por exemplo, uma rede de farmácias pode segmentar anúncios de vitaminas apenas para clientes que compraram produtos de saúde recentemente, ou um supermercado online pode promover alimentos orgânicos para consumidores que buscam por itens fitness. O uso inteligente do histórico de compras, buscas e perfil demográfico torna os anúncios muito mais relevantes para o consumidor, elevando as vendas e a fidelização à marca. Estudos destacam que o retail media oferece justamente essa possibilidade de personalização em massa, combinando alcance com conteúdo sob medida para cada cliente.

Além disso, a qualidade dos dados do varejo permite métricas de desempenho mais robustas. Como as redes retail media operam dentro dos sistemas do próprio varejista, é possível atribuir diretamente o resultado de uma campanha às vendas realizadas, fechando o ciclo completo da mensuração. Essa atribuição “closed loop” – em que se consegue conectar a impressão do anúncio à transação no caixa – é um grande diferencial. A riqueza dos dados de compra e a capacidade de atribuir o retorno sobre o investimento diretamente tornam o retail media uma estratégia muito valorizada pelas marcas.

Para os anunciantes, isso significa que investir no canal do varejo não é um salto no escuro: ao contrário, os resultados em vendas podem ser comprovados com rapidez e precisão, facilitando a justificativa do investimento e a otimização de campanhas em tempo quase real.

Integração entre digital e offline: impacto direto no PDV

Um aspecto importante das redes retail media é a integração entre os mundos online e offline. Alguns dos maiores varejistas operando no Brasil contam com uma base enorme de clientes tanto no online, quanto no offline. Isso permite que essas empresas façam uma combinação única de canais para engajar o consumidor em múltiplos pontos de contato durante sua jornada de compra.

Outro exemplo: um cliente pode ser impactado por um banner de produto no aplicativo móvel do supermercado e, ao visitar a loja física, se deparar com uma oferta personalizada em uma tela digital na gôndola ou perto do caixa. Essa sinergia on–offline leva a mensagem publicitária até a “última milha” do processo de decisão, literalmente quando o consumidor está com o produto em mãos. Não à toa, especialistas veem a retail media como uma maneira de influenciar a escolha do consumidor no instante crítico da compra – um potencial antes restrito a materiais de PDV tradicionais.

Dentro das lojas, a mídia digital in-store vem ganhando espaço como extensão das redes de varejo. Telas inteligentes, totens interativos, painéis eletrônicos de prateleira (ESLs) e até monitores no carrinho de compras se tornam inventário publicitário. Varejistas podem posicionar estrategicamente essas telas próximas aos checkouts ou corredores de alta circulação para estimular compras de última hora.

É lógico que, do ponto de vista operacional, a integração entre o online e offline exige um esforço tecnológico de mensuração: unificando os dois meios. Isso ainda tem sido um desafio para os varejistas, cuja solução tem sido a personalização por meio de campanhas de fidelidade cada vez mais aprimoradas. Mesmo que ainda haja questões tecnológicas, a direção é clara: o futuro da mídia de varejo está em oferecer uma experiência omnichannel coesa, onde pouco importa se a interação aconteceu no mundo virtual ou no mundo físico – ambos os ambientes se complementam para engajar o consumidor e gerar resultado para as marcas.

Mudança de paradigma: de canal de vendas a canal de mídia

O surgimento das Retail Media Networks representa uma mudança de paradigma na forma como se enxerga o papel do varejo no mix de marketing. Historicamente, varejistas eram vistos apenas como canais de distribuição e pontos de venda, enquanto a construção de marca e a publicidade ficavam a cargo de veículos de mídia tradicionais, ou mais recentemente das plataformas digitais. Com a virada para retail media, essa separação se desfaz: o varejo agora é também um veículo de comunicação de massa, passando a concorrer por budgets publicitários que antes iriam para outros meios.

Na prática, grandes redes de varejo tornaram-se verdadeiros publishers, monetizando seus websites, aplicativos e lojas assim como um portal de notícias vive de anúncios ou uma emissora de TV vende espaço comercial.

Para as marcas anunciantes, isso representa uma reconfiguração das estratégias. Uma parte do investimento que antes era destinada a ações de trade marketing no ponto de venda físico migra para ações de mídia nas propriedades digitais do varejista. Outra parcela, que iria para mídia de massa genérica, pode agora ser alocada de forma mais focalizada via retail media, atingindo exatamente o shopper no “momento da verdade” da compra.

Essa convergência faz com que marketing e trade se unam, exigindo que gestores pensem de forma integrada: vender e comunicar viraram facetas de uma mesma jornada do consumidor. Como resultado, grandes anunciantes globais já estão reorganizando times e orçamento para contemplar esse novo pilar. Há quem chame esse movimento de “mediafication” do varejo – ou seja, o varejo deixando de ser apenas distribuição e se tornando também mídia.

Se antes os supermercados, farmácias e lojas de departamento eram apenas palco para as estratégias de outras mídias, agora eles têm holofotes próprios. Esse modelo redefine não só fluxos de investimento, mas também exige novas abordagens de todos os players do mercado. Marcas precisam ser mais data-driven e orientadas a performance, agências precisam incorporar novos conhecimentos e habilidades, e os varejistas assumem responsabilidades de media companies, zelando pela experiência do consumidor também em termos de conteúdo e relevância de anúncios.

O ecossistema de publicidade se expande e se complexifica – porém, no centro dessa transformação, há uma lógica clara: quem estiver mais próximo do consumidor na jornada de compra ganha voz e valor no jogo da mídia. O varejo, com suas plataformas próprias, provou estar no lugar certo e na hora certa para capitalizar essa dinâmica. Resta às demais peças do mercado se adaptarem a esse novo paradigma, integrando o retail media em suas estratégias para não ficarem para trás nessa evolução que, ao que tudo indica, veio para ficar.

De acordo com o IBGE (Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística), o IPCA (Índice Nacional de Preços ao Consumidor Amplo) acumula alta de 5,48% em 12 meses. No ano, até abril, o avanço é de 2,48%.Com a inflação elevada, o poder aquisitivo do público diminui, os gastos com jogos digitais aumentaram (R$ 30 bi por mês, segundo o BC) e a sensibilidade ao preço aumenta, forçando as empresas a repensarem as estratégias de retenção de clientes. E os consumidores cada vez mais mudam o comportamento para se adaptar ao aumento de custos de diversos produtos e serviços. 

Nesse cenário, o varejo enfrenta uma grande pressão para manter a base de consumidores fiel, mesmo diante da concorrência física e online crescente e das dificuldades econômicas. As marcas precisam estabelecer um novo tipo de relação com o shopper, já que este busca mais praticidade, preços justos e experiências personalizadas no contexto atual. 

É necessário inovar para criar relacionamentos de longo prazo com os clientes. Explorar o universo tecnológico é a única forma de garantir competitividade diante dos desafios contemporâneos, especialmente no Brasil. 

Monetização de dados

Para atingir um consumidor cada vez mais exigente e que possui uma gama de opções à frente, é preciso entender as suas preferências e interesses. É aqui que a ciência de consumo, apoiada por tecnologia e inteligência de dados entra como grande aliada das empresas, visto que tem o potencial de transformar essas informações em estratégias rentáveis.

O CRM (sigla em inglês para “Gestão de Relacionamento com o Cliente”) é uma grande prova disso. Essa ferramenta permite que as empresas coletem, organizem e analisem dados sobre hábitos de consumo e histórico de compras, tanto de clientes atuais quanto potenciais. Isso possibilita a criação de experiências mais personalizadas para cada shopper, garantindo que este receba ofertas e comunicações alinhadas às suas necessidades.

Os programas de relacionamento são bons exemplos de ações derivadas do uso do CRM. O varejista pode implementá-los pensando em uma estrutura que atinja consumidores com um menor poder aquisitivo, que priorizam preços menores – como acontece com frequência em épocas de pico de inflação. Seja por meio de descontos, prêmios ou outras vantagens, é possível manter essa pessoa satisfeita, o que tende a promover a sua fidelização.

Físico e digital integradosA transformação dos ambientes físicos das marcas também se tornou relevante, principalmente no que se refere à interação com o digital. Uma experiência significativa para os clientes modernos implica totalmente na integração dessas duas esferas.

Nesse sentido, podemos ver muitos varejistas entendendo essa dinâmica quando apostam em estratégias de retail media e parcerias comerciais. Com isso, podem criar espaços publicitários em plataformas online, permitindo que marcas invistam em anúncios diretamente para consumidores qualificados.

Ou ainda podemos pensar nas gôndolas estendidas, que surgem como uma solução inteligente para que o varejo amplie a oferta sem precisar investir em mais espaço físico ou estoque. Nesse modelo, o cliente acessa um catálogo digital dentro da própria loja ou via canais online, podendo comprar produtos que não estão fisicamente disponíveis na unidade, mas que serão entregues diretamente por centros de distribuição ou pela indústria. Ou seja, as vendas são maximizadas ao entregar ao consumidor o produto desejado e os custos operacionais tradicionais ainda são cortados.

Outras vantagens de estratégias de fidelizaçãoMais do que o aumento do faturamento em si, buscar ações para reter clientes traz outras vantagens, que podem fazer uma grande diferença em períodos econômicos complicados. A redução de gastos é uma das principais, uma vez que manter uma base de consumidores antigos tem um custo menor do que atrair novos. 

Outro benefício é que clientes fidelizados tendem a divulgar espontaneamente a loja por conta da experiência positiva. Ou seja, a imagem e a percepção do público sobre a empresa é desenvolvida organicamente, mostrando que ali é um ambiente de consumo saudável mesmo em épocas desafiadoras. 

Uma vantagem leva a outra. Acompanhar as mudanças do mercado e dos consumidores por meio da inovação não é só uma questão de sobrevivência, mas de manter o negócio relevante olhando para o seu próprio potencial.

A tecnologia é uma ferramenta que usamos a nosso favor para vencer dificuldades ou inovar. Diante de um mercado cada vez mais competitivo e dinâmico, quem deseja ser bem-sucedido nos negócios precisa buscar novas formas de aprender e evoluir. A Inteligência Artificial (IA) pode ser uma poderosa aliada, quando usada com sabedoria.

Uma das formas é a otimização do tempo que a IA oferece. Por exemplo, é possível processar muitas informações em poucos segundos, identificando padrões de comportamento do consumidor, tendências de mercado e até pedir sugestões de melhorias. Isso pode contribuir para decisões mais seguras, reduzindo riscos e aumentando as chances de sucesso.

É também uma grande porta para o conhecimento. A informação nunca esteve tão acessível. Por meio de pesquisas, é possível não só aprender, como também personalizar a sua busca por melhores respostas. Pode-se pedir recomendações de cursos, artigos, vídeos e mentorias de acordo com o seu interesse. Use isso para desenvolver competências específicas, como liderança, gestão financeira, inovação e marketing.

Outra possibilidade fabulosa é pedir para a IA avaliar uma apresentação, um pitch ou um modelo de negócio. Há a possibilidade ainda de criar um prompt para testar ideias mais rapidamente, desenvolver protótipos com custos menores e adaptar seus serviços com agilidade. Startups e grandes corporações já estão utilizando esta ferramenta para criar soluções inéditas em saúde, educação, finanças, transporte e diversos outros setores.

A IA também é uma ferramenta valiosa no desenvolvimento de habilidades interpessoais. Há aplicações que simulam interações com clientes, treinam discursos e oferecem feedbacks sobre postura, linguagem e clareza de comunicação. Imagine você poder treinar seus vendedores ou atendentes com mais eficácia e ainda apontar onde seu time pode melhorar?

Por mais que a tecnologia seja algo de grande valor, ninguém conseguirá substituir a criatividade, empatia ou mesmo a visão humana. São qualidades que só as pessoas têm. Por isso, devemos encarar a IA como uma ferramenta para potencializar nossas qualidades e oferecer novas ideias. Quem souber integrar esta ferramenta ao cotidiano terá mais agilidade, precisão e capacidade de adaptação diante dos desafios do mercado.